همه چیز طلا همینجاست

انگشتر طلا تماما از طلای خالص تهیه نشده است، بلکه از فلزی دیگر ساخته و سپس با طلا روکش می‎شوند.

روکش کردن یا آبکاری طلا اغلب برای این است که قیمت خرید مصنوعات طلا کاهش پیدا کند. یعنی مثلا یک انگشتر نقره را با آب‌طلا روکش می‌کنند تا شبیه طلا بشود. در این حالت، بهای آن کاهش می‌یابد اما ظاهرش کاملا شبیه طلای زرد است.

البته روکش طلا یا آبکاری طلا، علاوه بر زیبایی و زینت‌بخشی به زیورآلات، خواص دیگری هم دارد. به طور مثال، بهترین مقاومت در برابر خوردگی را در مقایسه با سایر پوشش‌های فلزی فراهم می‌کند.

محصولاتی که با آب طلا روکش یا آبکاری طلا شده‌اند، درخشندگی خاصی دارند و بعضا هم کاملا شبیه طلای واقعی به نظر می‌رسند.

روکش آب طلا، در واقع ترکیب طلا و یک فلز دیگر است که به صورت لایه‌ای با ضخامت استاندارد روی نقره یا فلزات دیگر کشیده می‌شود.

در برخی موارد به جای آب طلا از روکش رودیوم استفاده می‌شود که زیبایی و جلای زیادی دارد. به این کار هم روکش آب طلا سفید گفته‌ می‌شود. همچنین گفتنی است، طلای سفید همان طلای زرد است که یک لایه فلز سفید همچون نیکل، پالادیم یا پلاتین روی آن کشیده شده است. طلای سفید همیشه یک روکش رودیوم دارد تا علاوه بر حفظ سفیدی، براق و درخشان هم بماند.

فایده آب طلا در این است که از اکسید شدن فلزی همچون نقره (که فلز پایه انواع زیورآلات روکش شده است) جلوگیری می‌کنند و درخشش آن را نیز افزایش می‌دهد.

اگر قصد دارید طلا را هر روز و همه جا دست کنید، بهتر است طلای کامل بخرید. اما اگر هر چند وقت یکبار انگشتر را استفاده می‌کنید اگر روکش باشد هم مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

البته اگر به نیکل حساسیت دارید مطمئن شوید که فلز اصلی انگشتر از نیکل نباشد که مشکلی برای پوست شما ایجاد نشود.

بد نیست بدانید در صنعت جواهر سازی، اغلب از روکش طلای ۲۴ عیار روی مصنوعات استفاده می‌شود تا درخشندگی رنگ آن حفظ شود. همچنین، حروف “GP” روی کد طلا نشان‌دهنده این است که آن قطعه از جنس طلا نیست و فقط روکش طلا دارد.

برخی مواقع برای کاهش قیمت زیورآلات، روی آهن روکش طلا می‌کشند و به عنوان طلا به مشتری عرضه می‌کنند. برای اینکه از طلا بودن محصولی که خریداری کرده‌اید مطمئن شوید، فقط کافیست خاصیت آهنربایی آن را امتحان کنید. طلا و نقره نباید به آهنربا بچسبند. اگر زیورآلاتی که خریده‌اید به آهنربا چسبید، سریعا آن را به فروشنده پس دهید.

چه فلزاتی را می‌توان با روکش طلا یا آبکاری طلا کرد؟

تقریبا همه فلزات را می‌توان در فرایند آبکاری الکتریکی روکش طلا کرد. اما عموما مصنوعاتی از جنس نقره، برنج، مس و نیکل گزینه‌های مناسب‌تری برای این امر بشمار می‌روند.

باید توجه داشته باشید که این روکش‌ها به مرور زمان از بین می‌رود. برای این منظور باید دوباره آن را روکش کنید. البته اگر روکش با ضخامت مناسب انجام شده باشد، دوام خوبی دارد و ممکن است تا سال‌ها با کمترین تغییر به قوت خود باقی بماند.

البته روکش طلا به موارد متعددی بستگی دارد و برای حفظ درخشندگی آن و پیشگیری از خورده شدن سریعش توصیه می‌کنیم موارد زیر را رعایت کنید:

• زیورآلاتی که با طلا آبکاری شده‌اند را از مواد شیمیایی دور نگه دارید. مثلا اگر انگشتر نقره با طلا آبکاری شده، هنگام ظرف شستن یا شستن دست‌ها آن را از انگشت در بیاورید تا در تماس با مواد شوینده قرار نگیرد.
• افرادی که عرق زیاد و تندی دارند باید این طلای روکش شده را کمتر از بقیه در تماس با پوست بدن خود قرار دهند.
• از پاشیده شدن عطر و ادکلن روی طلای روکش شده پیشگیری شود.

مراحل روکش طلا یا آبکاری طلا

روکش کردن یک قطعه طلا بوسیله طلا به روش الکترولیز را آبکاری می‌گویند که در ده مرحله انجام می­‌گیرد.

• آماده سازی:براق کردن و تمیز کردن زیرکار در آبکاری طلا ضروری است. این کار اغلب توسط دینام صورت می‌گیرد. روی دینام فرچه­‌های موئی، نمدی یا پنبه‌­ای قرار دارد که همراه با روغن پنزا برای از بین بردن خط‌های تقریبا عمیق مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای براق کردن روی کار هم از روغن پولیش مخصوص طلا و فرچه موئی استفاده می‌شود.
• شست‌وشو: زیرکار را با پودر شوینده و آب داغ می‌شویند تا همه چربی‌ها از بین برود. سپس آن را در محلولی متشکل از ۳۰ گرم سیانور پتاسیم یا سدیم (NACN یا KCN) در یک لیتر آب مقطر می‌ریزند. در آخر هم با آب شهری آن را آبکشی می‌کنند.
• لیزگیری: زیرکار که قرار است روکش شود را درون محلولی متشکل از یک لیتر آب مقطر ۱۰۰ یا یک استکان اسید سولفوریک غلیظ (H­۲SO4) قرار می‌دهند. سپس با آب شهر می‌شوند. در آخر هم فلز را با استفاده از خاک اره خشک می‌کنند تا همه رطوبت فلز گرفته شود.
• وان آبکاری: زیرکار را درون محفظه‌ای شیشه­‌ای از نوع پیرکس- فایبر گلاس یا وان (محفظه) فلزی با پوشش P.V.C قرار می‌دهند و الکترولیت روی آن می‌ریزند.
  برای تهیه الکترولیت باید آب مقطر، یک گرم طلا با عیار بالا، ۳ گرم هیدروژن، ۵ گرم سیانور سدیم یا پتاسیم، ۳ گرم کربنات سدیم یا پتاسیم، یک استکان جوهر نمک و یک چهارم استکان محلول آمونیک را با هم مخلوط کرد. البته این کار باید به صورت تخصصی و مرحله‌به مرحله و توسط کارشناس این امر صورت بگیرد.
  ما به صورت کلی مراحل و مواد را توضیح دادیم تا بدانید که آبکاری طلا به آن آسانی که تصور می‌شود نیست. همچنین باید بدانید حداکثر زمان آبکاری ۳۰ ثانیه است زیرا طولانی‌تر شدن آن باعث کدر شدن آبکاری می‌شود.

از سایت پرسته